Hygroscopiciteit

Bouwmaterialen en Grondstoffen H

Definitie

Hygroscopiciteit is het vermogen van een materiaal om watermoleculen uit de omgevingslucht aan te trekken en vast te houden, hetzij door absorptie of adsorptie.

Omschrijving

Materialen met een hygroscopisch karakter kunnen vocht opnemen uit de lucht, meestal bij normale temperaturen. Dit vocht kan zich binden aan de moleculen waaruit het materiaal is opgebouwd. Wanneer watermoleculen worden opgenomen, kan dit de fysische eigenschappen van het materiaal veranderen, zoals een toename in volume of gewicht. Bij bouwmaterialen met een poreuze structuur kan waterdamp of water via capillaire werking binnendringen, waarna het vocht zich bindt aan het materiaal. Materialen met veel fijne poriën zijn vaak sterk hygroscopisch.

Gevolgen van hygroscopiciteit

De opname van vocht door hygroscopische materialen kan leiden tot verschillende nadelige effecten, vooral bij bouwmaterialen. Een verhoogd vochtgehalte kan het gewicht van het materiaal doen toenemen en leiden tot vervormingen. Ook kunnen de sterkte-eigenschappen en hardheid van het materiaal afnemen. Zwelling en krimp kunnen optreden doordat watermoleculen zich tussen de moleculen van het materiaal nestelen. Daarnaast kan hygroscopiciteit hechtingsproblemen en schilfervorming van lijmlijnen veroorzaken en de thermische geleidbaarheid van het materiaal verhogen, wat de isolatieprestatie vermindert.

Hygroscopische zouten

Hygroscopische zouten, ook wel muurzouten genoemd, zijn zouten zoals chloriden en nitraten die van nature in de bodem voorkomen en vocht aantrekken uit de omgeving, waaronder grondvocht en luchtvochtigheid. Bij problemen met opstijgend vocht kunnen deze zouten in metselwerk terechtkomen. Hoge concentraties hygroscopische zouten kunnen leiden tot witte aanslag op muren (zoutuitbloei of salpeter) en schade aan muurafwerkingen door de vorming van zoutkristallen. Ook in nieuwe muren kunnen zouten aanwezig zijn die door uitdroging naar het oppervlak komen, al zijn deze meestal minder schadelijk.