Bouw Woordenboek

Een constructietechniek waarbij dragende muren in twee haaks op elkaar staande richtingen worden geplaatst, wat leidt tot versterkte hoekpunten en kruisingen die de stabiliteit van een gebouw verhogen.

Een kruisraam, ook wel kruisvenster of kruiskozijn genoemd, is een raam dat door een middenstijl (verticaal) en een tussendorpel (horizontaal) in vieren wordt gedeeld.

Een kruisribgewelf is een type gewelf waarbij de kruising van twee tongewelven met ribben is gemaakt, die een dragende functie hebben.

Een kruisroede is een horizontale of verticale lijst die een venster verdeelt in kleinere glasvlakken, vaak gebruikt voor een traditionele uitstraling.

Een kruisscharnier is een type scharnier dat wordt toegepast in deuren, kleppen of luiken en bestaat uit twee kruislings geplaatste metalen delen die door een draaikoppeling verbonden zijn.

Een kruisschoor is een diagonale verbinding, vaak in X-vorm, toegepast in constructies om stabiliteit te verhogen en schuifkrachten op te vangen.

Een kruistand, ook wel staande tand genoemd, is een metseltechniek waarbij stenen verticaal in plaats van horizontaal worden geplaatst.

Een kruistoren is een toren die bij een kruiskerk geplaatst is op het midden van de kruising, de plek waar het schip en het transept samenkomen.

Een kruisvenster, ook wel kruiskozijn genoemd, is een venster dat door een verticale middenstijl en een horizontale tussendorpel (kalf) in vier vlakken wordt verdeeld.

Kruisventilatie is een vorm van natuurlijke ventilatie waarbij lucht door een ruimte stroomt door openingen aan verschillende zijden van het gebouw te gebruiken.

Een kruisverband is een stabiliteitsverband dat wordt toegepast ter verstijving van een constructie, vaak bestaande uit diagonalen die elkaar kruisen en zo onvervormbare driehoeken vormen.

Een kruisverbinding verwijst in de bouwkunde naar zowel een type metselverband als een constructieve verbinding waarbij elementen elkaar kruisen om stabiliteit te bieden.