Opgelegde vervorming
Constructies en Dragende Structuren
O
Definitie
Opgelegde vervorming is een vervorming in een bouwconstructie die spanningen veroorzaakt doordat de constructie wordt verhinderd om vrij te vervormen onder invloed van bepaalde oorzaken.
Omschrijving
Opgelegde vervorming treedt op wanneer een constructieonderdeel probeert van vorm of afmeting te veranderen, maar hierin wordt beperkt door andere delen van de constructie of de omgeving. Dit leidt tot interne spanningen in het materiaal. Voorbeelden van oorzaken zijn temperatuurschommelingen, krimp (zoals bij verhardend beton), kruip (vervorming onder langdurige belasting) en zettingen van de ondergrond of steunpunten. Wanneer deze vervormingen niet vrij kunnen plaatsvinden, ontstaan er spanningen die, indien te groot, kunnen leiden tot scheurvorming of andere schades aan de constructie. Het tijdig herkennen en beheersen van opgelegde vervormingen is cruciaal in het ontwerp en de uitvoering om de duurzaamheid en veiligheid van een bouwwerk te waarborgen.
Oorzaken van opgelegde vervorming
Belangrijke oorzaken van opgelegde vervormingen in bouwconstructies zijn temperatuurverschillen, krimp, kruip en zettingen van steunpunten. Temperatuurschommelingen leiden tot uitzetting en krimp van materialen. Krimp treedt bijvoorbeeld op bij het uitharden van beton. Kruip is de langzame toename van vervorming onder een constante belasting. Zettingen van de fundering of doorbuiging van lateien of vloeren kunnen ook leiden tot opgelegde vervormingen in bijvoorbeeld metselwerk.
Gevolgen en beheersing
Wanneer opgelegde vervormingen worden verhinderd, ontstaan er interne spanningen in de constructie. Deze spanningen kunnen leiden tot scheurvorming, met name in materialen zoals beton of metselwerk. Om schade door opgelegde vervormingen te voorkomen, worden diverse maatregelen getroffen, zoals het aanbrengen van dilatatievoegen die vrije uitzetting en krimp mogelijk maken. Ook het correct dimensioneren van constructieonderdelen en het rekening houden met materiaaleigenschappen zoals relaxatie (afname van spanning bij constante vervorming) zijn belangrijk.
Gebruikte bronnen
- https://www.joostdevree.nl/bouwkunde2/jpgd/dilatatievoeg_15_brochure_06-02_dilataties_knb_b12_www_knb-baksteen_nl.pdf
- https://www.betonlexicon.nl/R/Relaxatie
- https://static.betoninfra.nl/assets/Begrippenlijst-van-A-tot-Z.pdf?v=1558087807
- https://betonhuis.nl/betonhuis/vervormingsgedrag-van-beton
- https://www.betoniek.nl/artikelen/een-goede-monolietvloer-maak-je-samen
- https://www.joostdevree.nl/bouwkunde2/relaxatie.htm
Meer over constructies en dragende structuren
Ontdek meer termen en definities gerelateerd aan constructies en dragende structuren
