Rolpaal

Rolpalen waren een belangrijk onderdeel van de infrastructuur voor het scheepsjagen, waarbij schepen werden voortgetrokken door mensen of paarden op een jaagpad langs het water. De palen stonden met name op plaatsen waar het vaarwater een bocht maakte. De lijn tussen de trekschuit en de trekker werd om de rolpaal gelegd, waardoor de schipper het schip middels tegenroer stabiel door de bocht kon sturen. Rolpalen konden van hout of ijzer zijn en waren stevig in de grond verankerd, vaak in beton. Ze waren voorzien van een verticale, draaibare rol aan de waterkant. Geleidingsbeugels aan de boven- en onderzijde van de rol moesten voorkomen dat de jaaglijn eraf liep.

Rolpalen werden gebruikt in trekvaarten en kanalen. Tegenwoordig zijn rolpalen zeldzaam geworden in het Nederlandse landschap, omdat het scheepsjagen met trekschuiten niet meer plaatsvindt. Er zijn echter nog enkele rolpalen bewaard gebleven als cultuurhistorisch erfgoed en monument.

• https://www.encyclo.nl/begrip/rolpaal
• https://kennis.cultureelerfgoed.nl/index.php/Begrip:8eb419a6-9fdd-4db9-9262-3342d472deb2
• https://www.voetvanoudheusden.nl/wp-content/uploads/2008/11/lexicon-van-het-nederlandse-landschap.pdf
• https://www.deverhalenvangroningen.nl/alle-verhalen/rolpalen
• https://gemeenteraad.woerden.nl/Vergaderingen/Politieke-avond/2022/15-december/20:00/Raadsvoorstellen-Extra-krediet-Rembrandtbrug-en-Gewijzigde-vaststelling-bestemmingsplan-Rembrandtbrug/Bijlage-5-deel-1-bij-gewijzigde-vaststelling-bestemmingsplan-Rembrandtbrug-Toelichting-1.pdf
• https://www.vaartips.nl/extra/jagen.htm
• https://pyramid-building-principles.com/
• https://kennis.cultureelerfgoed.nl/index.php?title=Eigenschap:Definitie_(nl
• https://kennis.cultureelerfgoed.nl/index.php?title=Eigenschap:Definitie_(nl
• https://beta.nmgn.huygens.knaw.nl/binnenvaart-zeventiende-achttiende-eeuw-innovatie-marktintegratie.html
• https://landschapsbeheergroningen.nl/media/1067/lbg_nieuwsbrief-dec-2019-webversie.pdf